Welke voeding bij diabetes type 2?

Meer dan een miljoen mensen in Nederland heeft de diabetes. Van deze diabetespatiënten leidt ongeveer 90% aan diabetes type 2. En dit aantal neemt ieder jaar toe. Wekelijks krijgen ongeveer 1000 mensen de diagnose diabetes type 2. Met deze cijfers is het de verwachting dat er in 2040 bijna 1,5 miljoen Nederlanders diabetes hebben.* (*bron: Diabetesfonds)

De volledige officiële naam voor diabetes is diabetes mellitus. Is er sprake van diabetes mellitus dan wordt er geen of te weinig insuline aangemaakt in het lichaam, óf de aangemaakte insuline heeft te weinig effect. Insuline heeft een belangrijke functie m.b.t. het onder controle houden van het bloedglucose- of bloedsuikergehalte. Door het tekort aan insuline hebben mensen met diabetes teveel glucose in het bloed.

Wat is diabetes type 2?

Diabetes type 2 wordt ook wel eens ouderdomssuiker genoemd, maar dit is niet helemaal juist want dit type komt voor in alle leeftijdsgroepen. Wel heeft u op oudere leeftijd een grotere kans om type 2 diabetes te krijgen. Ook mensen met overgewicht hebben een hoger risico op deze vorm van diabetes. Andere risicofactoren zijn:

• - weinig lichaamsbeweging;
• - etniciteit;
• - genetische aanleg;
• - hoge bloeddruk;
• - vetstofwisselingsstoornissen;
• - stress;
• - roken;
• - zwangerschapsdiabetes.

Anders dan bij diabetes type 1, een chronische auto-immuunziekte die zich vaak al op jonge leeftijd ontwikkelt, kunt u bij type 2 het risico op deze ziekte verlagen. Hierin speelt gezonde voeding een belangrijke rol.

Gezond eten

Onder andere door gezond te eten kunt u ervoor zorgen dat u een gezond gewicht bereikt of behoudt waardoor u het risico op diabetes type 2 verlaagt. Daarbij kunt u er hiermee voor zorgen dat uw bloedglucosewaarden dalen of zelfs weer normaal worden. Heeft u al diabetes type 2 dan kan een gezonde voeding zelfs betekenen dat ook weinig tot geen medicijnen hoeft in te nemen van uw arts en u minder klachten en symptomen ervaart. Ook als u dus al diabetes type 2 heeft bent u gebaat bij een goed en gezond voedingspatroon.

Bij gezonde voeding gaat het er niet alleen om wat u eet, maar ook wanneer en hoeveel. Zo is het belangrijk om regelmatig te eten, maar niet te vaak. Kies bij voorkeur voor 3 gezonde maaltijden per dag en neem maximaal 4 keer per dag een gezond tussendoortje. Drink ook voldoende en kies dan het liefst voor water of koffie of thee zonder suiker.

Er is een aantal producten die een bewezen positief of negatief effect hebben op het risico op diabetes type 2. In onderstaande tabel leest u welke producten u kunt opnemen in uw menu en welke levensmiddelen u beter kunt vermijden.

Wel eten	Liever niet
volkoren graanproducten: volkoren brood, -pasta, -couscous en zilvervliesrijst	witbrood en producten van wit meel, zoals ontbijtkoek, koekjes en gebak
vers fruit	gezoete ontbijtgranen, zoals cornflakes en krokante muesli
noten, zaden en pitten	witte rijst en witte pasta
peulvruchten, zoals bonen, kapucijners en linzen	producten met veel suiker, zoals zoet broodbeleg, snoep en snacks
verse groenten, vooral groene bladgroente	bewerkt vlees, zoals vleeswaren, schnitzels en worst
melkproducten (zuivel) zonder suiker	kant-en-klare maaltijden, sauzen en kruidenmixen
gezonde (onverzadigde) vetten: olijfolie, halvarine, vette vis en noten	suikerhoudende dranken zoals frisdrank, gezoete zuiveldranken en vruchtensap
verse kruiden, bijvoorbeeld peper, knoflook en ui	alcohol
gefilterde koffie	rood vlees
zwarte en groene thee	zout in het eten

De producten in de linkerkolom hebben verschillende effecten op de gezondheid. Zo zijn volkoren graanproducten goed voor het bloedglucose omdat deze veel vezels bevatten. Hierdoor stijgt de bloedsuikerspiegel minder en langzamer dan bij de ‘witte’ variant. Ook peulvruchten bevatten van nature veel vezels. Een handje ongezouten noten per dag is ook goed voor je bloedsuiker. Het gebruik van onverzadigde vetten is vooral goed voor hart en bloedvaten. Bewerkt en rood vlees vergroten bij mensen met diabetes type 2 juist de kans op complicaties, zoals hart- en vaatziekten en kunnen daarom beter zo min mogelijk gegeten worden. 

Meer weten over lekker en gezond eten met diabetes? Via de website van het Diabetesfonds kunt u een handige en overzichtelijke brochure downloaden.

Overige tips bij diabetes 2

Behalve op uw voeding letten is het ook raadzaam om ook meer in het algemeen te letten op uw gezondheid. Hiermee bedoelen we ook voldoende bewegen, een gezond gewicht krijgen/behouden, niet roken, regelmatig ontspannen en voldoende slapen. Een gezonde levensstijl kan leiden tot:

• - daling van uw bloedsuiker;
• - fitter gevoel;
• - lagere bloeddruk;
• - kleinere kans op o.a. hartaanval en een beroerte.

Meer tips over een gezonde levensstijl leest u in het blog: Een gezonde leefstijl, 5 tips